آموزش نکات مهم برای خرید هدست واقعیت مجازی

آموزش نکات مهم برای خرید هدست واقعیت مجازی

در حال حاضر واقعیت مجازی مثل گذشته مفهومی غریب نیست. این تکنولوژی می‌تواند در حالی که روی مبل و در اتاق خودتان نشسته اید، شما را به یک دنیای جدید ببرد. شاید تا به حال با این تکنولوژی روبرو نشده باشید اما حتماً روزی این اتفاق خواهد افتاد چون حالا این هدست‌ها کم کم در همه فروشگاه‌های فیزیکی و آنلاین جهان رخنه می‌کنند. در این مقاله سعی داریم به آموزش نکات مهم برای خرید هدست واقعیت مجازی بپردازیم .

واقعیت مجازی چیست؟

هدست‌های واقعیت مجازی زاویه دید شما را در مرکز یک فضای دیجیتال قرار می‌دهند که می‌تواند یک عکس، ویدیو، انیمیشن یا بازی ویدیویی باشد. وقتی هدست را روی چشم بگذارید می‌توانید به اطراف حرکت کرده و به همه المان‌های موجود در فضای مجازی نگاه کنید.
فرض کنید که در حال تماشای فیلمی از یک مزرعه در تلویزیون هستید. یک چراگاه سبز زیبا در جلوی تصویر قرار دارد اما اگر بچرخید و پشت سرتان را نگاه کنید، اتاق نشیمن منزلتان را خواهید دید. با وجود واقعیت مجازی می‌توانید همین فیلم را ببینید اما وقتی برمی‌گردید پشت سرتان یک گله گاو را ببینید. به این نوع محتوا، محتوای 360 درجه گفته می‌شود.

فعال و غیرفعال

محتوای واقعیت مجازی دو نوع دارد. نوع غیرفعال که وقتی به عقب برگردید، یک عکس یا ویدیوی 360 درجه را از یک زاویه ثابت خواهید دید و نوع فعال که امکان تعامل با محتوا و تغییر چشم انداز را فراهم می‌کند. به عنوان مثال می‌توان به اتصال کیبورد و صفحه کلید برای اجرای یک بازی رقابتی اشاره کرد – در این حالت شما هنوز هم از کنترل‌های سنتی استفاده می‌کنید اما به جای نگاه کردن به یک صفحه 2 بعدی، از یک هدست واقعیت مجازی استفاده می‌کنید.
بدن شما نسبت به محتوای فعال و غیرفعال واکنش نشان می‌دهد چون این محتوا می‌تواند مغز شما را فریب بدهد تا باور کند که در یک محیط دیجیتال هستید. مثلاً سوار شدن بر یک ترن هوایی واقعیت مجازی می‌تواند همان احساسی را به شما بدهد که در یک شهر بازی تجربه می‌کنید.

واقعیت مجازی چطور کار می‌کند؟

کیفیت عکس و قابلیت‌های هدست به دو عامل بستگی دارد یعنی تکنولوژی و کیفیت ساخت هدست و دستگاهی که همراه هدست استفاده می‌شود. هیچ کدام از هدست‌های موجود در بازار اصطلاحاً self-contained نیستند یعنی همه آنها نیاز به یک وسیله جانبی مثل گوشی، کامپیوتر یا کنسول بازی دارند. قیمت این محصولات از حدود 30 دلار شروع می‌شود و ممکن است تا 1400 دلار هم برسد.
دو لنز داخل هدست همزمان دو تصویر را پردازش می‌کنند تا توهم وجود عمق را ایجاد کنند. تجهیزات رهگیری حرکت که داخل هدست (یا دستگاه متصل به آن) تعبیه شده اند یا به صورت خارجی به آن متصل شده اند حرکات سر و گاهی اوقات بدن را تشخیص می‌دهند.
کیفیت واقعیت مجازی بستگی به این دارد که چه چیزی برای آن محتوا تولید می‌کند که معمولاً به سه گروه تقسیم می‌شوند:
• سطح مبتدی: این هدست‌ها مثل قابی برای گوشی کار می‌کنند. می‌توانید از یک هدست سطح مبتدی با ابعاد مشخص شده توسط سازنده استفاده کنید از جمله Google Cardboard و Cocoon.
• سطح متوسط: تصاویری با کیفیت بهتر که نیاز به یک گوشی هوشمند دارند از جمله مدل‌های گلکسی سامسونگ یا کنسول‌های بازی. مثل GearVR، Sony PlayStation VR (PS VR).
• پیشرفته: هدست‌های قدرتمند و پیشرفته که قادر به تولید تصاویری باکیفیت هستند که نیاز به یک کامپیوتر پیشرفته دارد از جمله Oculus Rift و HTC Vive.
هدستی که برای کار نیاز به یک گوشی 800 دلاری یا کنسول 550 دلاری دارد، شاید سطح متوسط به نظر نرسد اما در حوزه واقعیت مجازی شرایط به همین صورت است. هدست‌های پیشرفته بیشتر از هزار دلار قیمت دارند بعلاوه باید با یک کامپیوتر پیشرفته کار کنند که حداقل 2 هزار دلار قیمت دارد.

نشسته، ایستاده

وقتی غرق در محتوای واقعیت مجازی فعال هستید، می‌توانید به روش‌های مختلفی با فضای دیجیتال تعامل داشته باشید. بیشتر هدست‌های میان رده امکان اتصال دسته بازی به دستگاهی که نرم‌افزار واقعیت مجازی را تامین می‌کنند دارند. در این حالت شما بازی را به همان صورتی که با کامپیوتر یا کنسول اجرا می‌کنید انجام می‌دهید اما با یک چشم انداز متفاوت. مدل‌های پیشرفته تر مثل PS VR و Oculus Rift (مدل پایه) از یک دوربین و کنترل‌های حس کننده حرکت استفاده می‌کنند که امکان شناسایی حرکات بدن در یک فضای کوچک و محدود را دارند. با وجود این هدست‌ها نمی‌توانید به صورت کامل در اطراف قدم بزنید اما می‌توانید بایستید، بنشینید، خم شوید، کج شوید، به اطراف بچرخید و غیره.
مرحله بعدی، ایجاد تجربیاتی در حد فضای اتاق است که حداقل نیاز به دو دوربین دارد که با فاصله چند متری نصب شده باشند تا فضایی برای بازی VR ایجاد شود که کل بدن در آن قابل تشخیص است تا بتوانید در فضای دیجیتال قدم بزنید. قبلاً HTC Vive تنها هدست با پوشش فضای اتاق بود اما حالا Oculus Rift هم مجهز به کنترلر حرکت و دوربین‌های اضافه شده که همین امکانات را دارند. نوع کنترل‌های مورد نیاز توسط توسعه دهنده نرم‌افزار تعیین می‌شود اما بیشتر آنها گزینه‌ها و امکانات مختلفی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. مثلاً خیلی از بازی‌های Vive امکان انتخاب کیبورد و ماوس، دسته ایکس باکس یا حسگر تشخیص حرکت را دارند.

سایر ریزه کاری‌ها

هدست‌های پیشرفته نیاز به تجهیزات بیشتری دارند. بیشتر قطعات مورد نیاز این هدست‌ها همراه آنها عرضه می‌شود اما PS VR با دوربین پلی استیشن 4 (89 دلاری) که برای کار کردن آن لازم است عرضه نمی‌شود. سایر لوازم جانبی شامل کنترل‌های حرکت هستند که به صورت مجزا فروخته می‌شوند اما در اکثر موارد وجودشان ضروری است. مثلاً PS VR با کنترل‌های تشخیص حرکت PlayStation Move که حرکات دست و بازو را برای استفاده در محیط VR تشخیص می‌دهد، عرضه نمی‌شود. حتی اگر یکی از آنها را برای بازی‌های حرکتی قدیمی تر تهیه کرده باشید باز هم برای واقعیت مجازی به دو عدد از آنها نیاز دارید در نتیجه باید یک بسته دو عددی دیگر هم بخرید. به طور مشابه پکیج Oculus Rift شامل کنترل‌های حرکتی Touch نیست (که برای اجرای بازی در سطح فضای اتاق با یک دوربین دوم عرضه می‌شود).
توجه داشته باشید که هر چند محصولاتی با تشخیص بدن به صورت کامل و امکان اجرای بازی در سطح اتاق می‌توانند تجربه بهتری برای شما فراهم کنند اما تنظیم و راه اندازی آنها سخت تر است. این از جمله حوزه‌هایی است که واقعیت مجازی موبایلی در آن زمینه برتری دارد. اما بیشتر سیستم‌های VR نیازی به فضای کار بزرگی ندارند و معمولاً انتظار می‌رود که فضای در اختیار شما برای هدست انتخابی کافی باشد مگر اینکه بخواهید از سیستم Vive که مقیاس آن در حد اتاق است استفاده کنید.

بازی‌ها، نرم‌افزار و سرگرمی

یک نرم‌افزار خوب می‌تواند یک برند VR را بسازد و یک نرم‌افزار بد آن را نابود می‌کند. هر چند در تست‌ها به هیچ برنامه‌ای با عنوانی خاص نگاه نکردیم اما متوجه شدیم که اپلیکیشن‌هایی بشدت جذاب که باعث شوند خرید VR توجیه پذیر باشد وجود ندارند. البته چنین چیزی عجیب نیست چون ما هنوز در اولین روزهای این تکنولوژی هستیم و قرار است محتوای بیشتر و متنوع تری وارد بازار گیمینگ شود اما این هدست‌ها می‌توانند بسیار بیشتر از گیمینگ کار کنند.
می توان نرم‌افزارهایی برای آموزش، املاک و مستغلات، گردشگری و خرید آنلاین پیدا کرد. بخصوص گردشگری که جذابیت زیادی دارد چون VR به شما امکان می‌دهد که بدون نیاز به خروج از منزل خودتان به یک سرزمین دیگر بروید. همچنین می‌توانید با دوربین‌های 360 درجه مخصوص کاربران، از مسافرت خودتان محتوا تولید کنید. نسخه‌های برنددار Google Cardboard از جمله آیتم‌های تبلیغاتی بسیار محبوب هستند که توسط کمپانی‌هایی مثل Ebay تولید می‌شوند و کمابیش شبیه Cardboard معمولی هستند ولی یک پوشش رنگی متفاوت دارند.
همچنین در اینترنت ویدیوهای 360 درجه زیادی وجود دارد. یوتیوب یکی از سرویس‌های محبوبی است که از VR پشتیبانی می‌کند و بیشتر هدست‌ها هم منبع مخصوصی از ویدیوهای 360 درجه دارند. حتی می‌توانید محتوای 2 بعدی را در یک هدست واقعیت مجازی مشاهده کنید. Oculus و Vive از فروشگاه‌های خودشان (مثل PlayStation Store) و Steam (tore.steampowered.com) استفاده می‌کنند اما PS VR و GearVR همه چیز را محدود به فروشگاه‌های دیجیتال خودشان کرده اند. سایر هدست‌های مبتنی بر موبایل کمتر متمرکز هستند بنابراین پیدا کردن اپلیکیشن‌های موبایلی جذاب سخت است مگر اینکه بدانید دقیقاً به دنبال چه چیزی هستید.
بیشتر برندها نرم‌افزارها را به صورت آنلاین توزیع می‌کنند (به غیر از پلی استیشن که بازی‌های PS VR را در فروشگاه‌ها به فروش می‌رساند) و ممکن است این مسئله مشکل آفرین باشد چون مثلاً سرعت اینترنت در برخی کشورها از جمله استرالیا هنوز در سطح متوسط است. بنابراین ممکن است برای دانلود نرم‌افزار و بروزرسانی‌های سیستمی و درایوها نیاز به زمان انتظار زیادی داشته باشید.
هر چند برای هر رده نرم‌افزارهای مختلفی عرضه شده اما حتماً متوجه خواهید شد که کیفیت و تجربه فراهم شده توسط هدست نشان دهنده نرم‌افزارهای مورد پشتیبانی آن است. مثلاً یک هدست سطح مبتدی موبایلی بیشتر برای تجربیات کوتاه، ساده و غیرفعال با تصاویری که کیفیت معمولی دارند مناسب است.

امنیت و سلامتی

با توجه به اینکه هنوز در اولین روزهای VR قرار داریم بیشتر شرکت‌ها نسبت به امنیت و سلامت دیدگاهی احتیاطی دارند. هنوز مشخص نیست که اگر هر روز برای چند ساعت از VR استفاده کنید چه اتفاقی رخ می‌دهد اما توصیه می‌شود که چنین کاری را انجام ندهید. بیشتر شرکت‌ها توصیه می‌کنند که فواصلی منظم برای استراحت داشته باشید مثلاً بعد از یک ساعت کار با PS VR حدود 15 دقیقه استراحت کنید.
ممکن است بعد از گذشت مدتی، احساسات ناخوشایندی را تجربه کنید بخصوص با مدل‌های پیشرفته تر که سنگین تر هستند. نوارها و پد بین هدست و صورت مهم ترین نقاط تماس و ایجاد ناراحتی هستند. لنز بعضی مدل‌ها هم پس از گذشت مدتی تار می‌شود (با مه و بخار آب) بخصوص هنگام کار با هدستی که در سطح فضای اتاق کار می‌کند و کل بدن را درگیر می‌کند.
ممکن است در ابتدا VR باعث شود که مثل بیماری حرکت حالت تهوع پیدا کنید. با پیشرفت تکنولوژی نرخ نوسازی ویدیوها هم بیشتر می‌شود در نتیجه احتمال و تاثیر تهوع کمتر می‌شود اما باز هم ممکن است اگر برای مدتی طولانی از واقعیت مجازی استفاده می‌کنید دچار تهوع شوید.
عوامل مختلفی از جمله نوع برند، نرم‌افزار و میزان فراگیر بودن محتوا در این تاثیرگذاری دخیل هستند اما در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که پس از استفاده مکرر طی چند هفته، میزان تحمل کاربر بیشتر می‌شود. البته نمی‌توان به صورت قاطع گفت که شما هم تحت تاثیر این حالت‌ها قرار می‌گیرید یا به آنها عادت می‌کنید اما تجربه ما نشان می‌دهد که این موضوع غیرممکن نیست. بهترین راه مشخص شدن این موضوع این است که خودتان آن را امتحان کنید تا خیلی زود متوجه شوید که می‌توانید با این تکنولوژی کار کنید یا خیر.

مناسب نبودن برای کودکان

واقعیت مجازی می‌تواند هدیه خوبی برای کودکان یا وسیله‌ای برای سرگرمی آنها در تعطیلات باشد اما تا حدودی. همه شرکت‌ها برای هدست‌های خودشان محدودیت سنی مشخص کرده اند و هر چند ما همه مدل‌های بازار را امتحان نکردیم اما برندهایی که امتحان کردیم این محدودیت‌ها را داشتند:
• Cocoon: 14+
• GearVR: 13+
• Google Daydream: 13+
• Oculus Rift 13+
• PS VR: 12+
• Fly360: 3+
• Google Cardboard (و مدل‌های مجوز دار آن): سن خاصی برای این مدل مشخص نشده و فقط گفته شده "Cardboard برای استفاده توسط کودکان بدون نظارت والدین مناسب نیست."
• HTC: سن خاصی مشخص نشده و فقط اعلام شده "این محصول مناسب استفاده توسط کودکان نیست".
بیشتر برندها دلیل این محدودیت سنی را مشخص نکرده اند اما احتمالاً این محدودیت به این موضوع ارتباط دارد که کودکان در سن رشد هستند و چشم آنها هنوز در حالت رشد و تکامل است. ما با پروفسور Frank Martin و Sarita Beukes چشم پزشک از مرکز تخصصی چشم پزشکان سیدنی (Sydney Ophthalmic Specialists) درباره این مسئله صحبت کردیم و هر دوی آنها اتفاق نظر داشتند که والدین باید برای استفاده کودکان از این تکنولوژی محدودیت مشخص کنند تا وقتی که کارشناسان درباره پیامدهای بلندمدت VR اطلاعات بیشتری کسب کنند.

محدودیت‌های کلی VR

واقعیت مجازی یک تکنولوژی نوظهور است و هنوز هم محصولات همه برندها محدودیت‌های خاص خود را دارند. مهم ترین مسئله screen door effect است که به خطوط افقی و عمومی مشخص بر روی تصویر گفته می‌شود. رزولوشن واقعیت مجازی هم کمتر از تلویزیون‌های 2 بعدی است. مثلاً حتی اگر اعداد ذکر شده برای تعداد پیکسل‌های یک هدست واقعیت مجازی با تلویزیون HD یکسان باشد، اما این پیکسل‌ها برای ایجاد تصاویر واقعیت مجازی بر روی دو لنز منتشر می‌شوند که باعث نصف شدن رزولوشن افقی می‌شود.